158 rocznica urodzin Marii Skłodowskiej-Curie

7 listopada 1867 roku w Warszawie przyszła na świat Maria Salomea Skłodowska. Jej ojciec, Władysław, był nauczycielem fizyki i matematyki, a matka Bronisława prowadziła pensję dla dziewcząt. Maria dorastała w atmosferze nauki i pracy pedagogicznej. W młodości uczęszczała do gimnazjum rządowego, które ukończyła ze złotym medalem. Ze względu na ograniczenia w dostępie kobiet do studiów w ówczesnym Królestwie Polskim, uczyła się w tzw. „Uniwersytecie Latającym”. Już w latach szkolnych zdradzała wyjątkowe zdolności w naukach ścisłych.

Droga naukowa i badania

W 1891 roku wyjechała do Paryża i rozpoczęła studia na Sorbonie. W krótkim czasie zdobyła dyplomy z fizyki i matematyki. Tam poznała swojego przyszłego męża, Piotra Curie, z którym później prowadziła badania nad promieniotwórczością. W 1898 roku małżonkowie odkryli polon, a kilka miesięcy później rad. Maria szczegółowo opisała ich własności chemiczne. W 1903 roku otrzymała Nagrodę Nobla z fizyki wspólnie z Piotrem Curie i Henrim Becquerelem. W 1911 roku otrzymała drugą Nagrodę Nobla – tym razem z chemii – za wydzielenie czystego radu. Jako pierwsza kobieta w historii została profesorem na Sorbonie. Podczas I wojny światowej kierowała pracami nad mobilnymi stacjami rentgenowskimi.

Ciekawostki i spuścizna

Maria Skłodowska-Curie była jedyną osobą nagrodzoną Noblem w dwóch różnych dziedzinach nauk ścisłych. Pochodziła z rodziny o patriotycznych tradycjach, a nazwę „polon” wybrała dla upamiętnienia ojczyzny. Jej laboratoria przechowywały odczynniki, które do dziś zachowują ślady promieniotwórczości. W testamencie przekazała swój dorobek naukowy córkom – Irenie i Ewie. Uczniowie Marii kontynuowali badania nad promieniotwórczością w XX wieku. Jej notatki i dzienniki wciąż są przechowywane w specjalnych pojemnikach ołowianych. Została pochowana w Panteonie w Paryżu jako pierwsza kobieta uhonorowana w ten sposób za zasługi naukowe. Jej imieniem nazwano instytuty badawcze, szkoły i stypendia naukowe. Postać Marii stała się inspiracją dla wielu uczonych, ale także dla inżynierów i lekarzy. Dzięki jej odkryciom medycyna zyskała nowoczesne narzędzia diagnostyczne i terapeutyczne.