Mija 188 lat od powstania silnika prądu stałego
188 lat temu
25 lutego 1837 roku Thomas Davenport, amerykański wynalazca i kowal z Vermont, otrzymał patent nr 132 na pierwszy elektryczny silnik komutatorowy.
Droga do wynalazku
W latach 30. XIX wieku Davenport zainteresował się elektromagnetyzmem, zwłaszcza po zapoznaniu się z eksperymentami Josepha Henry’ego nad elektromagnesami. W 1834 roku rozpoczął prace nad własnym silnikiem elektrycznym.
Jego konstrukcja opierała się na komutatorze, który umożliwiał zmianę kierunku przepływu prądu w uzwojeniu silnika. Było to kluczowe rozwiązanie pozwalające na ciągły ruch obrotowy – coś, czego wcześniejsze eksperymenty z elektromagnesami nie były w stanie osiągnąć.
W 1835 roku Davenport zbudował pierwszy działający prototyp silnika elektrycznego prądu stałego, który był w stanie obracać małe koło. Kontynuując badania, dopracował swoją konstrukcję i zgłosił ją do opatentowania.
Patent i pierwsze zastosowania
25 lutego 1837 roku Davenport uzyskał amerykański patent nr 132 na swój silnik. Był to pierwszy patent przyznany w USA na urządzenie elektryczne. Wynalazca próbował zastosować swój silnik w różnych dziedzinach, w tym:
- Napędzie pojazdów – zbudował model elektrycznej kolejki poruszającej się po okrągłym torze, co można uznać za pierwowzór elektrycznej kolei.
- Prasie drukarskiej – próbował wykorzystać silnik do napędu maszyn drukarskich.
Wyzwania i ograniczenia
Mimo pionierskiego charakteru, silnik Davenporta nie odniósł sukcesu komercyjnego. Wynalazca napotkał kilka trudności:
- Brak wydajnych źródeł energii – w tamtym czasie dostępne były jedynie słabe i kosztowne baterie galwaniczne.
- Dominacja silników parowych – przemysł nadal polegał na silnikach parowych, które były bardziej rozwiniętą technologią.
- Problemy finansowe – Davenport nie zdołał przekonać inwestorów do swojego wynalazku i ostatecznie zbankrutował.
Znaczenie wynalazku
Choć silnik Davenporta nie znalazł szerokiego zastosowania za jego życia, stał się fundamentem dla późniejszych wynalazków. Jego prace przyczyniły się do rozwoju silników elektrycznych, które w XIX i XX wieku zrewolucjonizowały przemysł, transport i elektronikę. Dziś silniki prądu stałego są wykorzystywane w niezliczonych urządzeniach – od samochodów elektrycznych po sprzęt AGD i robotykę.